Amazon A–Z: Podatek od sprzedaży

„Brzmi to sprzecznie z intuicją, ale fizyczna lokalizacja jest bardzo ważna dla sukcesu internetowego biznesu. Moglibyśmy założyć Amazon.com gdziekolwiek. Wybraliśmy Seattle, bo spełnia zestaw rygorystycznych kryteriów. Musiało być to miejsce z dużą liczbą osób utalentowanych technicznie. Musiało być to miejsce z dostępem do dużej ilości książek. Musiało to być przyjemne miejsce do życia – wspaniali ludzie nie będą pracowali tam, gdzie nie chcą zamieszkać. I w końcu, musiał to być niewielki stan. W handlu wysyłkowym należy uiszczać podatek od sprzedaży tylko w stanach, w których jest się fizycznie obecnym. Nie było więc sensu, żebyśmy byli w Kalifornii czy w Nowym Yorku”.

Tak Jeff Bezos tłumaczył decyzję o ulokowaniu firmy w przeprowadzonym w 1996 roku wywiadzie dla magazynu „Fast Company”. Gdy zastanowić się nad czwartym z wymienionych kryteriów, można odnieść wrażenie, że unikanie podatków było od początku wpisane w model biznesowy Amazona.

W USA nie istnieje powszechny w Europie podatek VAT, nakładany na każdy towar, a zamiast niego władze stanowe mają prawo nakładać podatek od wartości sprzedaży. Przesłanka prawna, zobowiązująca firmy do płacenia podatku od sprzedaży tylko w stanach, gdzie są one fizycznie obecne, to wynik wyroku amerykańskiego Sądu Najwyższego z 1992 roku w sprawie Quill v. North Carolina. Amazon musiał więc początkowo płacić podatek jedynie od towarów kupowanych w obrębie stanu Waszyngton (ze stolicą w Seattle, gdzie miał główne biuro) czy w stanach, gdzie lokował magazyny – choć te starał się pocztkowo budować tak, by minimalizować podatki.

Trudno odmówić postawie Bezosa logiki, skoro pozostawała ona w pełnej zgodzie ze skomplikowanym prawem podatkowym Stanów Zjednoczonych. Strategiczne dobieranie lokalizacji swoich placówek to czysta biznesowa kalkulacja. Jednak jak pisze Brad Stone w książce The Everything Store, postępowanie Amazona nie kończyło się na tym.

„Amazon przez lata unikał płacenia podatku od sprzedaży, stosując sprytne sztuczki. W stanach, gdzie miał centra logistyczne lub inne biura, jak lab126, omijał prawną definicję fizycznej obecności, zamieniając swoje placówki w spółki-córki, które same w sobie nie miały żadnych obrotów. Na przykład centrum logistyczne w Fernley w stanie Nevada, działało jako niezależny podmiot pod nazwą »Amazon.com.nvdc, Inc.«. Takie układy nie umknęłyby drobiazgowej kontroli. Jednak kiedy Amazon otwierał gdzieś placówkę, ostrożnie negocjował z władzami stanowymi, by te przymykały oko w zamian za stworzenie nowych miejsc pracy i wzmacnianie aktywności ekonomicznej”.

Drogę do pełnego opodatkowania sprzedaży internetowej otworzył w 2018 roku Sąd Najwyższy USA, rewidując wyrok sprzed 26 lat. Istnieje jednak wiele innych sposobów, na które Amazon – jak i inne korporacje – próbuje minimalizować swoje zobowiązania wobec państw i społeczeństw. Jak pisze Elizabeth Weise w dzienniku „USA Today”, firma aktywnie – i skutecznie – oprotestowała projekt nałożenia przez radę miasta Seattle dodatkowego podatku na duże przedsiębiorstwa, liczonego od liczby pracowników.

Inicjatorką projektu, zakładającego coroczną daninę w wysokości 500$ od pracownika, była socjalistyczna radna Kshama Sawant. Choć najpierw propozycję przyjęto w wersji zmniejszonej o połowę, w powtórnym głosowaniu, jak podaje „The Nation”, odrzuconą ją zupełnie. Hallie Golden na łamach magazynu dodaje, że w tym samym czasie Amazon wydał 1,45 miliona dolarów na wsparcie organizacji dotującej probiznesowych kandydatów w kolejnych miejskich wyborach. Mimo to, a może właśnie dlatego, Sawant ponownie zdobyła mandat i zapowiada dalsze próby wprowadzenia podatku.

źródła:

  1. William C. Taylor, Who’s Writing the Book on Web Business?, „Fast Company”, 1996
  2. Sales taxes in the United States, Wikipedia.com
  3. Elizabeth Weise, Amazon's fight with Seattle over head tax foreshadows battles to come in other cities, „USA Today”, 2019
  4. Hallie Golden, Amazon Is Spending Big to Oust Seattle’s Socialist Council Member, „The Nation”, 2019
  5. Brad Stone, The Everything Store, Random House, 2013
A M Z N